Nasi diagności posiadają doświadczenie w wykonywaniu przesiewowych badań dzieci. Badania wykonujemy w kierunku zaburzeń ze spektrum autyzmu, ADHD i zaburzeń lękowych. Są to zaburzenia, których objawy można obserwować już u dzieci w wieku przedszkolnym. Do skorzystania z naszej oferty zachęcamy wszystkich rodziców, którzy dostrzegają u swojego dziecka niepokojące objawy.
Badania przesiewowe mają ogromną wartość profilaktyczną. Poleca się wykonać je również w przypadku dzieci, u których istnieje ryzyko wystąpienia danego zaburzenia.
Zaburzenia ze spektrum autyzmu to zaburzenia neurorozwojowe, które mogą znacząco wpłynąć na jakość życia – szczególnie w przypadku braku właściwej diagnozy lub przy braku niezbędnego wsparcia. Zgodnie z nazwą autyzm istnieje w “spektrum” o szerokiej rozpiętości, dlatego różnią się potrzeby i wymagania osób, które otrzymują tę diagnozę. Przyczyny autyzmu nie są do końca znane. Na ten moment wiadomo, że ma on podłoże genetyczne.
Oznacza to, że w grupie ryzyka są osoby, których członkowie rodziny zostali zdiagnozowani. Od niedawna mówi się również o potencjalnym udziale flory bakteryjnej jelit w rozwoju autyzmu. W Polsce brak jest dokładnych danych dotyczących liczby osób z autyzmem, jednak z roku na rok rośnie liczba diagnozowanych przypadków.
Główne objawy autyzmu można przyporządkować do jednej z następujących kategorii:
Na jakie objawy zwrócić szczególną uwagę?
ADHD (ang. attention deficit hyperactivity disorder) to zespół nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi. Podobnie jak w przypadku autyzmu jest to zaburzenie neurorozwojowe. W ten sposób klasyfikuje się zaburzenia, których przyczyna leży w funkcjonowaniu ośrodkowego układu nerwowego. W związku z tym dzieci z ADHD nie zawsze są w stanie kontrolować i radzić sobie z symptomami.
Wyróżnia się 3 możliwe typy tego zaburzenia:
Często używanym w tym przypadku skrótem jest ADD (attention deficit disorder). Pierwsze objawy ADHD zwykle widoczne są poniżej piątego roku życia, jednak wówczas są często bagatelizowane przez rodziców, ponieważ nie sprawiają trudności w czasie, kiedy dziecko chodzi do przedszkola. Problem zaczyna być zauważalny, gdy dziecko idzie do szkoły i zaczyna mieć obowiązki związane z edukacją.
Przyczyny ADHD są różne i trudno jest wyodrębnić jeden czynnik, który odpowiada za wystąpienie zaburzenia u dziecka. Do tych czynników zaliczają się między innymi przyczyny genetyczne oraz prenatalne – do tych ostatnich należą między innymi powikłania w trakcie ciąży, palenie papierosów oraz picie alkoholu przez matkę w czasie ciąży, zatrucia metalami ciężkimi lub pestycydami przez ciężarną kobietę. Czynnikami ryzyka są również niska masa urodzeniowa dziecka, niedotlenienie mózgu w trakcie porodu oraz wcześniactwo.
3 główne objawy ADHD tworzą tak zwaną “triadę ADHD”. Są to: nadaktywność motoryczna, zaburzenia uwagi oraz impulsywność.
Szacuje się, że w Polsce jest 100 000 dzieci z ADHD. Zaburzenie to dotyczy ok. 6% dzieci i 3% dorosłych. Objawy ADHD u dorosłych są mniej uciążliwe – nie znikają, ale mogą zmienić formę, w jakiej się przejawiają. Dodatkowo osoba, która musiała radzić sobie z ADHD całe życie, jest w stanie wypracować mechanizmy, pomagające jej w zmniejszeniu uciążliwości objawów. Ponadto dorosły może łatwiej dostosować swój styl życia do wymagań stawianych przed nim przez zaburzenie.
Zyskaj fachową opiekę psychologiczną – skorzystaj z usług Centrum Akceptacja. Jesteś zainteresowany naszą ofertą? Chcesz umówić się na wizytę?
Zadzwoń i dowiedz się więcej
Lęk jest naturalnym stanem emocjonalnym, który ostrzega przed zagrożeniem i mobilizuje do działania. Problem pojawia się, kiedy lęk utrzymuje się przez długi czas lub jest nieproporcjonalnie nasilony w stosunku do wywołującego go bodźca. System nerwowy osoby cierpiącej na zaburzenia lękowe jest w stanie przedłużonej mobilizacji, nastawiony na poszukiwanie źródła zagrożenia. Wywołuje to napięcie i jest obciążeniem organizmu, który nie jest przystosowany do ciągłej aktywizacji.
Do diagnozy zaburzeń lękowych u dzieci wykorzystujemy Skale Objawowe Zaburzeń Lękowych. Jest to narzędzie diagnostyczne, które różnicuje poszczególne rodzaje zaburzeń lękowych. Pozwala na diagnozę zaburzeń lękowych takich jak:
czyli strach przed przestrzenią. Jest zaburzeniem lękowym, które najczęściej rozwija się w wieku nastoletnim. Zdarza się jednak, że dotyka również dzieci, szczególnie jeśli cierpi na nią jedno z rodziców. Alarmujący powinien być dla nas lęk dziecka przed otwartą przestrzenią, zatłoczonymi miejscami, komunikacją miejską, sklepami itp. Takie miejsca wywołują u dziecka z agorafobią silną reakcję lękową, która objawia się poprzez nudności, zawroty głowy, problemy z oddychaniem, ataki paniki, przyśpieszone bicie serca, zwiększoną potliwość. Oprócz tego dziecko może wyrażać obawy i lęk przed przebywaniem w takich miejscach, co będzie wiązało się z trudnościami w życiu codziennym rodziny.
oznacza silny strach w odpowiedzi na kontakt z konkretnymi obiektami. Mogą to być zwierzęta, przedmioty, zjawiska pogodowe i inne. U dzieci częstymi fobiami są strach przed ciemnością, klaunami, hałasem, lekarzami, burzą i piorunami, psami, owadami, zastrzykami oraz krwią. W dodatku reakcja lękowa wywołana przez kontakt z obiektem będącym przedmiotem fobii jest wyjątkowo silna i może objawiać się wybuchem płaczu, przywieraniem do rodzica, zamieraniem w bezruchu, próbą ucieczki itp. Na szczęście u wielu dzieci objawy fobii zmniejszają się wraz z wiekiem. Fobie specyficzne są wywoływane przez wiele czynników. Mogą to być czynniki genetyczne lub mogą powstać w odpowiedzi na negatywne doświadczenie. Przykładowo dziecko pogryzione przez psa może nabawić się fobii przed psami, ponieważ negatywna reakcja na to zdarzenie przenosi się na wszystkie inne psy, a nie tylko na tego, który ugryzł dziecko.
który jest naturalnym zjawiskiem u dzieci do 3. roku życia. Następnie stopniowo zanika. Lęk separacyjny objawia się przez strach przed rozstaniem z rodzicem lub nawet samą myślą o rozstaniu. Powoduje on u dziecka zachowania, które mają na celu przeciwdziałanie konieczności opuszczenia boku rodzica. Zaniepokojenie powinna budzić nadmierna, powtarzająca się reakcja dziecka, która wpływa na codzienne funkcjonowanie dziecka lub rodziny. Może się to objawiać poprzez płacz i histerię dziecka, objawy somatyczne, jak ból brzucha, ból głowy, nudności, duszności. Dziecko obawia się rozstania z rodzicem, nie chce chodzić do przedszkola, spać samodzielnie (może zakradać się do łóżka rodziców), odwiedzać kolegów. Zaburzenie to może być wywołane: utratą członka rodziny, nieprzewidywalnością w życiu rodzinnym, chorobą członka rodziny, wydarzeniem zakłócającym typową rutynę dnia (na przykład przeprowadzką, rozwodem rodziców, koniecznością pobytu w szpitalu).
(fobia społeczna) to zaburzenie, którego dwoma głównymi objawami są strach przed znalezieniem się w centrum uwagi i przed kompromitacją. Niepokój powinny wzbudzić znaczna nieśmiałość, strach przed obcymi, niechęć do podejmowania aktywności społecznych, zamartwianie się (na przykład przesadne skupianie się na tym, jak widzą mnie inni). Strach przed obcymi jest naturalnym etapem rozwojowym u dziecka. Zaczyna się w wieku ok. 5-6 miesięcy i stopniowo zanika z wiekiem. W momencie, kiedy lęk społeczny jest nasilony, utrzymuje się przez dłuższy czas i utrudnia prawidłowe funkcjonowanie, powinniśmy rozważyć skorzystanie z pomocy specjalisty. Fobia społeczna może być wywołana przez wiele czynników – może mieć podłoże genetyczne, jeśli w rodzinie dziecka występował ten rodzaj fobii, złymi doświadczeniami z ludźmi, izolacją dziecka, nadmierną krytyką ze strony opiekunów.
to zaburzenie wieku dziecięcego, które objawia się poprzez niemożność mówienia w wybranych sytuacjach społecznych, mimo mówienia w innych sytuacjach. Dziecko z mutyzmem funkcjonuje prawidłowo, może być nawet gadatliwe, odważne i żywiołowe. Przyczyny mutyzmu są natury psychologicznej. Mutyzm nie jest tożsamy z nieśmiałością. Pierwsze objawy widoczne są zwykle przed piątym rokiem życia. Nie są związane z innymi problemami, nieprawidłowy rozwój umysłowy, autyzm, jąkanie się, nieznajomość mowy, przyczyny somatyczne lub neurologiczne. Nie są znane dokładne przyczyny mutyzmu. Mówi się, że może być on związany z traumami psychicznymi lub nieprawidłowymi relacjami w rodzinie np. nadopiekuńczością, nadmierną krytyką ze strony opiekunów, karaniem dziecka za przewinienia milczeniem.
charakteryzuje się nawracającymi atakami paniki. Są one bardzo silnymi napadami nieokreślonego lęku, które objawiają się dusznościami, kołataniem serca, zawrotami głowy, poczuciem, że zaraz się umrze lub straci przytomność, zwiększoną potliwością, drżeniem, mdłościami. Atak paniki trwa zwykle kilka minut, ale osobie, która go doświadcza, wydaje się, że trwał on znacznie dłużej. Dziecko może bać się kolejnego ataku paniki, co może dodatkowo stymulować wystąpienie ataków paniki.
to jedne z najczęściej występujących zaburzeń lękowych. Charakteryzuje się stale występującym poczuciem niepokoju, który dodatkowo wiąże się z objawami fizycznymi takimi jak sztywność mięśni, wzmożone pocenie, przyspieszony oddech, kołatanie serca. Dodatkowo w związku z utrzymującym się lękiem o różnym natężeniu osoba wykazuje objawy natury psychicznej, jak zamartwianie się, nerwowość, pesymizm, drażliwość. Zaburzenie to występuje nawet dwukrotnie częściej u kobiet. Może wystąpić w każdym wieku. Wpływ na jego rozwój mają czynniki genetyczne, biologiczne – związane z nieprawidłowym poziomem neuroprzekaźników, noradrenaliny i serotoniny, w strukturach układu nerwowego oraz środowiskowe. Zaburzenie to może być wywołane przez traumę lub długo utrzymujący się stres. Dodatkowo osoby o pewnych cechach temperamentalnych i osobowościowych mogą mieć predyspozycje do tego zaburzenia. Szczególnie dotyczy to osób, które naturalnie mają wysoki poziom lęku, są niepewne siebie i nerwowe.
w kierunku zaburzeń ze spektrum autyzmu
ma charakter wstępnej diagnozy oceniającej ryzyko wystąpienia zaburzenia u dziecka. Testem diagnostycznym wykonywanym w czasie badania jest ASRS (Zestaw kwestionariuszy do diagnozy autyzmu). Jest to trafne i rzetelne narzędzie diagnostyczne standardowo wykonywane w celach przesiewowych. W przypadku, kiedy u dziecka istnieje wysokie ryzyko wystąpienia autyzmu, zostaje ono skierowane na badanie pogłębione. Ponadto w ofercie mamy również Trening Umiejętności Społecznych TUS, czyli zajęcia warsztatowe polecane dla osób z autyzmem. Udział w nich pomoże dziecku w nauce społecznie akceptowanych zachowań oraz w nawiązywaniu kontaktów z innymi.
w kierunku ADHD i zaburzeń współwystępujących
jest usługą dla wszystkich tych, którzy obserwują u swoich dzieci niepokojące objawy, które mogą świadczyć o wystąpieniu zaburzenia. ADHD jest szeroką kategorią i może objawiać się różnie w zależności od osoby. Badanie ma charakter wstępnej diagnozy. Psycholog w celu badania stosuje zróżnicowane metody diagnostyczne. Pozwala mu to na ocenę ryzyka ADHD u dziecka. W momencie, kiedy ryzyko zostanie ocenione na wysokie, rodzice uzyskają szczegółowe informacje dotyczące dalszego postępowania oraz sposobów na pracę z dzieckiem. Wiek przedszkolny to idealny moment na rozpoczęcie diagnozy, ponieważ można wprowadzić wówczas rozwiązania, które pomogą mu poradzić sobie z objawami, zanim pójdzie do szkoły.
w kierunku zaburzeń lękowych
sugerowane jest wszystkim rodzicom, którzy obserwują u swoich dzieci zwiększony poziom lęku. Szczególny niepokój powinny budzić objawy takie jak nerwowość, ataki paniki, znaczna nieśmiałość. W czasie badania diagnosta postara się uzyskać informacje o występujących objawach, ustalić postać, jaką przyjmuje lęk oraz zmierzyć jego nasilenie. Badanie pozwoli rozwiać obawy rodziców, a w razie stwierdzenia zaburzenia będzie stanowiło pierwszy krok na drodze do uzyskania pomocy i podjęcia terapii.
obserwacja zachowania dziecka w przedszkolu lub w domu
służy poznaniu sposobu funkcjonowania dziecka w środowisku domowym, lub przedszkolnym – dwóch głównych i najważniejszych dla jego prawidłowego rozwoju miejscach, w których przebywa. Za jej pomocą można poznać sposób wchodzenia w kontakty dziecka, funkcje i role, jakie przyjmuje w grupie społecznej i jego umiejętności komunikacyjne. Taka wiedza może pomóc w poprawie jego funkcjonowania społecznego i naprostowaniu błędnych nawyków oraz dostarczyć rodzicom informacji, jaki wpływ na zachowanie dziecka mają stosowane przez nich strategie wychowawcze. Sugerowana jest wszystkim rodzicom, którzy niepokoją się zachowaniem dziecka w domu lub w przedszkolu i chcą zasięgnąć porady dotyczącej tego, czy zachowanie to mieści się w granicach normy. Obserwacja może również posłużyć jako uzupełnienie diagnozy autyzmu lub ADHD.
Psycholog dziecięcy Maria Bujak
Zadzwoń i dowiedz się więcej
Badania przesiewowe zwykle składają się z serii 3 lub więcej spotkań. Pozwala to na dogłębne poznanie problemu dziecka oraz umożliwia diagnoście skorzystanie ze wszystkich koniecznych do tego metod. W ramach badania zawsze wykonywany jest test diagnostyczny. Wykorzystujemy do tego rzetelne i trafne narzędzia rekomendowane przez Polskie Towarzystwo Psychologiczne. Ostatnie spotkanie zawsze ma charakter podsumowujący – opiekun poznaje wyniki badania oraz omawiane są z nim kolejne kroki umożliwiające dalszą obserwację dziecka lub podjęcie terapii.
Używamy cookies